Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Smardze już się pojawiają, ale nie wszędzie można je zbierać. Zobacz, jak wyglądają te smaczne grzyby i sprawdź, z czym je można pomylić

Katarzyna Laszczak
Katarzyna Laszczak
Smardze to smaczne grzyby, a ich wysyp przypada na maj i kwiecień. Zobacz, jak wyglądają i jak ich nie pomylić z trującymi grzybami.
Smardze to smaczne grzyby, a ich wysyp przypada na maj i kwiecień. Zobacz, jak wyglądają i jak ich nie pomylić z trującymi grzybami. Pat_Photographies/pixabay.com
Smardze to grzyby o wyjątkowym wyglądzie. Równie wyjątkowa jest pora ich występowania, bo to wiosenne grzyby. Ich wysyp następuje w kwietniu i maju, a w tym roku pojawiają się już w marcu. Sprawdź, jak rozpoznać smardze i jakie grzyby są do nich podobne. Wyjaśniamy, czy smardz jest trujący oraz piszemy, gdzie można je zbierać.

Spis treści

Jak wygląda grzyb smardz?

Smardze to grzyby, które rosną w polskich lasach, ale też w parkach, a nawet ogrodach. Wyróżniają się oryginalnym wyglądem. Kapelusz jest zrośnięty z nogą (widać to po przekrojeniu grzyba, ponadto kapelusz nie odrywa się od trzonu). Obie części są puste w środku. Bardzo charakterystyczny jest kapelusz (główka), którego powierzchnia składa się z dość głębokich jamek, przedzielonych żebrami. Ich układ jest nieregularny. Kolor kapelusza może być szarobrązowy, beżowy, szarawy, ale też ochrowy (żółtopomarańczowy). Trzon jest jasny, kremowy lub żółtawy i ma chropowatą powierzchnię. U starszych okazów może być pofałdowany.

Zobacz, jak wyglądają smardze oraz podobne do nich trujące grzyby

Smardz jadalny, zwyczajny, wyniosły, stożkowaty

Wyróżnia się kilka gatunków i form smardzów, jeszcze więcej grzybów należy do rodziny smardzowatych. Bywają one różnie klasyfikowane, często występują pod kilkoma nazwami.
Najbardziej znany jest smardz jadalny, znany też jako smardz zwyczajny (Morchella esculenta). Ma on owalny, kulisty lub lekko stożkowaty kapelusz. Kolor od jasnobeżowego przez beżowoszary do żółtobrązowego (ciemnieje z wiekiem). Niekiedy wyróżnia się jego odmianę okrągłą oraz ciemną.
Smardz wyniosły (Morchella elata) oraz smardz stożkowaty (Morchella conica) są do siebie podobne i mają mocno wydłużoną stożkowatą główkę w różnych odcieniach brązu. Różnią się sposobem, w jaki kapelusz łączy się z trzonem. Jest też np. smardz grubonogi (Morchella crassipes) o rzeczywiście okazałym trzonie.

Czy smardz jest trujący?

Zarówno smardz jadalny, jak i stożkowaty i wyniosły oraz grubonogi i półwolny to grzyby jadalne. Jednak trzeba je jeść tylko po obróbce termicznej, na surowo są trujące.

Kiedy rosną smardze?

Wysyp smardzów to kwiecień i maj, jednak te grzyby mogą pojawiać się już w lutym i marcu. W tym roku podobnie jak w ubiegłym, pierwsze znaleziono już w lutym i na początku marca.

Jak jeść smardze?

Smardze najlepiej opłukać pod bieżącą wodą, żeby usunąć zanieczyszczenia z wnęk kapelusza. Można je gotować, dusić, smażyć. Dobrze smakują z jajkami (w jajecznicy lub omlecie), makaronem, ryżem. Mogą być dodatkiem do różnych mięs oraz innych potraw, a także podstawą sosów. Smardze można także suszyć (takich grzybów nie myjemy, tylko dokładnie czyścimy pędzelkiem).

Gdzie rosną smardze i gdzie je zbierać?

Smardze rosną ma łąkach i widnych lasach, przede wszystkim liściastych i mieszanych, jednak występują też pod niektórymi drzewami iglastymi. Lubią wilgoć, dlatego pojawiają się w pobliżu strumieni itp. Równie chętnie rosną w parkach, a nawet ogrodach, szczególnie na trawnikach i miejscach ściółkowanych korą. Jeśli marzy nam się smak smardzów, musimy się skupić na tych ostatnich miejscach występowania. Bo te grzyby w Polsce są objęte częściową ochroną i można je zbierać wyłącznie:

  • na terenie ogrodów,
  • upraw ogrodniczych,
  • szkółek leśnych
  • terenów zieleni

.
Nie wolno ich zbierać w lasach. Mówi o tym rozporządzenie ministra środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów, a przepis dotyczy smardzów jadalnych, stożkowatych, wyniosłych, grubonogich oraz półwolnych.

Jak wyhodować smardze w ogrodzie?

Smardze można również spróbować wyhodować w ogrodzie. W sprzedaży jest ich grzybnia. Najczęściej to mieszanka różnych gatunków (smardz jadalny, stożkowaty i wyniosły). Grzybnię należy zaaplikować w ogrodzie w okresie od wiosny do jesieni. Najlepsze miejsca pod uprawę to te, które są lekko ocienione. Warto wcześniej przygotować glebę, dodając m.in. torf, trociny i popiół drzewny. Zgodnie z zapowiedziami producentów, na pojawienie się grzybów trzeba czekać około 2- 3 lat, choć mogą pojawić się wcześniej.

Grzyb podobny do smardza

Jest kilka grzybów podobnych do smardzów. Należy do nich:

  • naparstniczka czeska (Verpa bohemica), znana również jako smardzówka czeska – jest bardzo podobna do smardza jadalnego, a główna różnica polega na tym, że jej kapelusz nie tworzy całości z trzonem i rzeczywiście może kojarzyć się z naparstkiem. To grzyb jadalny, ale przy jego zbieraniu są takie same ograniczenia jak w przypadku smardzów;
  • napastniczka stożkowata (Verpa conica) – jest drobniejsza do czeskiej, a jej kapelusz nie ma jamek, tylko jest pofałdowany. Grzyb jadalny, ale również pod częściową ochroną, jak wymieniowe wyżej gatunki;
  • piestrzenica kasztanowata (Gyromitra esculenta) – na pierwszy rzut oka przypomina smardze, jednak jej kapelusz jest tylko mocno pofałdowany, a nie ma wnęk z żebrami, jak one. Wnętrze grzyba jest puste, ale poprzerastane (wygląda, jakby środek również był pofałdowany). Kapelusz jest brązowy, jasny lub ciemny, trzon jasny. Piestrzenica kasztanowata to grzyb trujący (choć zanim odkryto substancję toksyczną, która w nim występuje, była jadana). Powoduje silne zatrucia, a także uszkodzenia wzroku, szpiku kostnego, wątroby i innych narządów.
  • piestrzenica olbrzymia (Gyromitra gigas) – podobnie jak kasztanowata ma nieregularny kształt z pofałdowaną główką. Jest od niej większa i najczęściej jaśniejsza. Ten grzyb zawiera niewiele substancji toksycznej, ale nie należy go zbierać i jeść.
Polecjaka Google News - RegioDom

Meble na balkon i na taras

Materiały promocyjne partnera
od 7 lat
Wideo

Kalendarz siewu kwiatów

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Materiał oryginalny: Smardze już się pojawiają, ale nie wszędzie można je zbierać. Zobacz, jak wyglądają te smaczne grzyby i sprawdź, z czym je można pomylić - RegioDom.pl

Wróć na blonie.naszemiasto.pl Nasze Miasto