Turbulencje: co robić, gdy samolot nagle zacznie się trząść? Czy grozi wtedy katastrofa? Które miejsce wybrać, by nie odczuwać wstrząsów?

Chociaż strach przed lataniem, a przynajmniej niepokój związany z podróżą samolotem, odczuwa wielu turystów, wszyscy eksperci uspokajają i powołują się na statystyki: wypadki lotnicze zdarzają się niezwykle rzadko.

W całym 2022 r. w wyniku takich wypadków zginęło 229 osób. Jednocześnie, jak podają międzynarodowe agencje lotnicze, co roku odbywa się ok. 40 milionów lotów, a na pokładach samolotów przewożonych jest 4,5 miliarda pasażerów. Oznacza to, że szansa na utratę życia w samolocie wynosi jeden do ok. 15 milionów. Prawdopodobieństwo jest więc mniejsze niż szansa na trafienie szóstki w Lotto (jeden do ok. 14 milionów).

Mimo to pasażerowie często boją się latać, a największe obawy budzą turbulencje. Czym są, skąd się biorą i jak uniknąć urazu w czasie podróży samolotem, który wpadł w turbulencje?

Czytaj też: 15 najczęstszych błędów w czasie podróży samolotem. O tych rzeczach musisz pamiętać, by uniknąć stresu i komplikacji przed i w trakcie lotu

Turbulencje to gwałtowne ruchy powietrza, które mogą mieć wiele przyczyn. Czasem samolot wlatuje w tzw. prądy konwekcyjne, czyli pasy unoszącego się do góry powietrza, nagrzanego przez słońce. Czasem w samolot uderzają tzw. uskoki wiatru, związane z gwałtownymi zmianami jego siły i kierunku, szczególnie często spotykane nad wybrzeżami i pasmami górskimi. Czasem turbulencja nie ma wyraźnej przyczyny i jest niewykrywalna dla radaru – to tzw. Clear Air Turbulence (CAT), spotykana na wysokości powyżej 4,5 km.

Kiedy masa powietrza wokół samolotu poruszy się nagle (niezależnie od konkretnej przyczyny), maszyna siłą rzeczy odczuje te ruchy i zadrży lub zatrzęsie się. Właśnie te wstrząsy odczuwane są przez załogę i pasażerów, i powodują obawy wielu turystów.

Czy turbulencje mogą strącić samolot? Tego właśnie obawia się wiele osób cierpiących na strach przed lataniem.

Krótka odpowiedź brzmi na szczęście: nie. Nie zdarzył się jeszcze przypadek, by samolot spadł na ziemię z powodu turbulencji. Turbulencje nie są w stanie oderwać skrzydeł czy silników samolotu, nie mogą obrócić maszyny tyłem naprzód ani do góry nogami. Mogą spowodować pomniejsze uszkodzenia, ale załodze ani pasażerom nie grozi śmierć z powodu turbulencji.

Czytaj też: Razem w samolocie. Jak za darmo dostać miejsca obok siebie w tanich liniach Ryanair czy Wizz Air? Sprawdź, jakie są na to sposoby

Choć żaden samolot nie spadnie z powodu turbulencji, załoga i pasażerowie mogą boleśnie odczuć skutki gwałtownego poruszenia się powietrza wokół maszyny. Szczególnie silne wstrząsy mogą przewrócić pasażerów, a nawet oderwać ich od podłogi.

Na szczęście ostatni potwierdzony przypadek śmierci pasażera w wyniku turbulencji zdarzył się w 1966 r. Trzeba jednak pamiętać, że gwałtowne wstrząsy mogą narazić podróżujące samolotem osoby na nieprzyjemności i obrażenia, w zależności od siły napotkanych turbulencji.

Pod względem siły wstrząsów turbulencje dzieli się na trzy rodzaje:

1. Turbulencje lekkie: ledwo odczuwalne, nie przeszkadzają w normalnym przemieszczaniu się po samolocie.
2. Turbulencje umiarkowane: grożą przewróceniem osób stojących w samolocie. Jeśli zostaną wykryte przez radar pogodowy, załoga poprosi o zajęcie miejsc i zapięcie pasów.
3. Turbulencje silne: mogą poderwać pasażerów z siedzeń, jeśli nie zapięli pasów bezpieczeństwa. Takie turbulencje grożą uderzeniem głową w sufit samolotu i złamaniem kończyn przy upadku. Zdarzają się bardzo rzadko – większość pilotów nie doświadcza ich w czasie całej swojej kariery.

Przykład średnich turbulencji możecie zobaczyć na filmie poniżej (1:20-2:20):

Na skutki silnych turbulencji szczególnie narażeni są członkowie załogi, zwłaszcza stewardessy, pchające ciężkie wózki z jedzeniem i napojami.

Czytaj też: Jak uniknąć najgorszego miejsca w samolocie? Internauci dzielą się poradami: TOP 8 darmowych sposobów, jak nie siedzieć pośrodku rzędu

O zbliżających się turbulencjach pasażerowie bardzo często ostrzegani są z wyprzedzeniem przez kapitana. Kiedy w czasie lotu kapitan wyda ostrzeżenie i zapalą się lampki nakazu zajęcia miejsca i zapięcia pasów, należy zastosować się do tych instrukcji.
To właśnie zapięte pasy bezpieczeństwa są najskuteczniejszym środkiem obronnym przeciw turbulencjom, nawet bardzo silnym.

Jeśli bardzo boicie się turbulencji, zarezerwujcie dla siebie miejsca nad skrzydłami samolotu, a więc w okolicy środka maszyny. Właśnie w tym obszarze turbulencje odczuwane są najsłabiej – skrzydła służą m.in. stabilizacji samolotu, więc siłą rzeczy wszelkie wstrząsy są w ich pobliżu najłagodniejsze.

Inne dobre miejsca to te z przodu samolotu, oddalone od środka ciężkości maszyny. Także tutaj odczuwalność turbulencji może być mniejsza niż z tylu samolotu.

Czytaj też: Pierwsza podróż samolotem: instrukcja krok po kroku dla początkujących. Lotnisko, odprawa i kontrola bezpieczeństwa nie muszą być stresujące

• Eksperci doradzają, by osoby szczególnie obawiające się turbulencji wybierały loty poranne – rano powietrze jest spokojniejsze. Warto też podróżować dużymi maszynami – już sam ich rozmiar powoduje, że wszelkie poruszenia powietrza oddziałują znacznie mniej na samolot i jego pasażerów.
• Jeśli chodzi o pory roku, turbulencje zdarzają się rzadziej wiosną i jesienią, a najczęstsze są zimą.
• Jeśli podróżujemy latem, dobrze jest wybrać rejs z trasą przesuniętą bardziej na północ, a jeśli zimą – z trasą południową. W ten sposób prawdopodobieństwo natrafienia na burze będzie mniejsze.

Źródło: esky.pl, rynek-lotniczy.pl, safetyfirst.airbus.com

Czytaj też: TOP 22 rzeczy, których nigdy nie powinieneś robić za granicą. Towarzyskie gafy, utrata pieniędzy, kradzież danych – jak ich uniknąć?